قرآن در کلام خداوند (6)
29 بازدید
موضوع: اخلاق و عرفان

# قرآن، کتاب بابرکت #
«مبارک» یکی از اسما و صفات قرآن کریم است. این وصف در چهار آیه، برای این کتاب آسمانی ذکرشده است.
«كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آياتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ»؛ اين كتابى است پربركت كه بر تو نازل كرده‏ايم تا درآیات آن تدبّر كنند و خردمندان متذكّر شوند! (ص: 29).
«وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ ...»؛ و اين كتابى است كه ما آن را نازل كرديم؛ كتابى است پربركت... (انعام:92)
«وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»؛ و اين كتابى است پربرکت، كه ما (بر تو) نازل كرديم؛ از آن پيروى كنيد و پرهيزگارى پيشه نمایید، باشد كه مورد رحمت (خدا) قرار گيريد! (انعام: 155)
«وَ هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ أَنْزَلْناهُ أَ فَأَنْتُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ»؛ و اين (قرآن) ذكر مباركى است كه (بر شما) نازل كرديم؛ آيا شما آن را انكار مى‏كنيد؟! (انبیاء:50).

·واژه‌شناسی

واژه «مبارک» در فارسی به معنای: بابرکت، برکت داده‌شده؛ دارای آثار یا تأثیرات خوب، دارای برکت و خیروخوشی، خوش‌یمن، خجسته، فرخنده. (لغت‌نامه دهخدا؛ فرهنگ سخن، ج 7: 6587 حرف م).

·وجه نام‌گذاری قرآن به «مبارک»

مفسران درباره نام‌گذاری قرآن کریم به مبارک، دلایلی را بیان داشته‌اند.
 «تعبير به «مبارك» چنان‌که مى‏دانيم به معنى چيزى است كه داراى خير مستمر و مداوم باشد و اين تعبير در مورد قرآن اشاره به دوام استفاده جامعه انسانى از تعليمات آن است و چون اين كلمه به‌صورت مطلق به‌کاررفته هرگونه خير و سعادت دنيا و آخرت را شامل مى‏شود». (تفسير نمونه، ج‏19:  268).
 قرآن، منبع خیروبرکت و موجب رشد و تعالى بشر است. «برکت» به معناى رشد و فزونى است و «مُبارَكٌ» به چيزى گفته مى‏شود كه در آن رشد و فزونى باشد (مفردات راغب). مقصود از مبارك بودن قرآن اين است كه اين كتاب، منبع خیروبرکت و مايه رشد و تعالى. (تفسير راهنما، ج‏15: 419).
مرحوم طبرسی جهت نام‌گذاری قرآن به «مبارک» را چنین نوشته است: » قرآن را ازاین‌جهت مبارك ناميده است كه خواندن و عمل به آن خير است. در اين كتاب دانش اولين و آخرين و آمرزش گناهان و بيان حلال و حرام است. برخى گفته‏اند: بركت يعنى افزونى. قرآن ازاین‌جهت مبارك است كه بيشتر از کتاب‌های آسمانى پيشين مطالب موردنیاز را بيان كرده و آن‌ها را نسخ كرده و خودش هرگز نسخ نخواهد شد. (ترجمه تفسير مجمع‌البیان،  ج‏8:  183).
بدون تردید اگر منصفانه و به‌دوراز بغض و کینه و نفرت، به قرآن کریم نگاه شود، در این کتاب آسمانی تک‌جلدی قرآن، اعتقادات، احکام و تکالیف بندگی، اخلاق و سبک زندگی اجتماعی، سرگذشت پیشینیان برای عبرت‌آموزی، رفتار فردی و اجتماعی، عزتمندی و کرامت انسانی، عدالت‌خواهی و ستم‌ستیزی و... وجود دارد که به‌کارگیری آن‌ها سعادت دنیا و آخرت انسان را تأمین می‌کند.
ادامه دارد