إِنَّمَا مَثَلُكُمْ كَمَثَلِ الَّتِي «نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً تَتَّخِذُونَ أَيْمانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ» مَثَل شما مَثَل آن زنى است كه رشتههاى خود را پس از تابيدن باز مىكرد، (نحل: 92).
در این فراز سخن، زینب (س) با استناد به آیهٔ قرآن کریم، مردم کوفه را به زنی تشبیه می‌کند که همواره رشته‌های خود را پنبه می‌کرد و باز دوباره می‌بافت! «اشاره به داستان زنى است از قريش بنام «رايطه» در زمان جاهليت كه از صبح تا نيم روز، خود و كنيزانش، پشم‌ها و موهايى را كه در اختيار داشتند مىتابيدند و پس‌ازآن دستور مىداد همه آن‌ها را واتابند و به همين جهت به‌عنوان «حمقاء» (زن احمق) در ميان عرب، معروف شده بود». ( تفسير نمونه، ج11: 379).
در ذیل این آیه از امام صادق (ع) روایت‌شده كه فرمود: آن زن كه رشته تافته خود را باز مىكرد زنى بود ... به نام رابطه / رایطه... و او زن احمقى بود كه مو [ى بز و غيره] را مىتافت و پس از تافتن، آن‌ها را باز مىكرد و سپس دوباره مىتافت. پس خداوند فرمود: «كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَها ...». (تفسير قمى، ج 1: 389؛ نورالثقلين، ج 3: 82، ح 210).
آیه دربارهٔ وفای به عهد و پیمان و نقض نکردن آن است. قطعاً پیمان‌شکنی، كارى نابخردانه و غیرقابل‌توجیه و همانند گسستن رشتهاى است، پس از بافتن محكم آن. گسستن رشته پس از بافتن آن، نمونهاى روشن از نقض غرض است و بديهى است نقض غرض كارى نابخردانه است.
تشبیه زینب (س) مردم کوفه را به شخص احمق و نابخرد، ازهرجهت مناسب حال کوفیان آن روز بوده است؛ زیرا:
1. کوفیان، در شناخت و آگاهی از خاندان پیامبر (ص) قابل‌مقایسه با شامیان و دیگر شهرها نیست؛ زیرا مردم کوفه حکومت و زمامداری امام علی (ع) دیده و رفتار نیک و شایسته امام حسن مجتبی (ع) را تجربه کرده‌اند؛
2. امام حسین (ع) با اصرار و نامه‌های کوفیان به عراق آمده است، رسم مهمان‌نوازی حکم می‌کرد که یا از آن حضرت حمایت کنند و یا لااقل بی‌طرفی را اختیار کنند؛
3. در واقعه کربلا و عاشورا، به دلیل پیاده‌نظام بودن طبق آمار و ارقام در منابع تاریخی و واقعه‌نگاران، بیشترین تلفات انسانی را لشکریان کوفه متحمل شدند؛
4. از مال و ثروت، به دلیل مسافر بودن امام حسین (ع)، اهل‌بیت و دیگر هم‌سفران آن حضرت، چیزی که منافع مادی کوفیان تأمین کند نداشتند؛ طبق منابع، بیشتر آنچه را که تاراج کرده بودند از آنان پس گرفته شد؛
5. با توجه به پیش‌مرگ و پیاده‌نظام شدن مردم کوفه برای لشکر یزید و ابن زیاد، نه‌تنها سهمی در قدرت و حاکمیت نداشتند که به عنوان شهروند دست چندم، همواره مورد ظلم و ستم حکومت شام و بنی‌امیه قرار داشتند؛
6. کوفیان، با شناخت و آگاهی به جنگ امام معصوم رفتند و اهل‌وعیال او را اسیر کردند. بدون تردید بی‌خردی و حماقت از بالاتر نمی‌شود! آنان مصداق بارز خسرت الدنیا والآخرت هستند.
ادامه دارد